Studiuesit e Technion – Univerisiteti i Haifa, Izrael, në bashkëpunim me shkencëtarët japonezë dhe amerikanë, kanë zhvilluar një strategji inovative për eliminimin e qelizave të kancerit.

Hulumtimi, i botuar në revistën “Nature Chemistry”, u zhvillua nga Prof. Ashraf Brik nga Fakulteti Kimik i Schulich në Technion, nga Prof. Hiro Suga i Universitetit të Tokios, Çmimi Nobël në Kimi dhe nga Prof. Aaron Ciechanover i Fakultetit i Mjekësisë Rappaport të Technion dhe nga Prof. David Fushman i Departamentit të Kimisë dhe Biokimisë të Universitetit të Maryland.

Zbulimi i kërkuesve

Ekipi i shkencëtarëve ka zbuluar se si proteinat unike, të cilat quhen “proteina ubiquitine”, identifikojnë proteinat e dëmtuara me një “shenjë vdekjeprurëse” që çon në shkatërrimin e proteazës, e njohur edhe si “mbeturinat celulare “.

Funksionimi i saktë i sistemit ubiquitinik është thelbësor për funksionimin e duhur të organizmit, jo vetëm në kontekstin e ndarjes së proteinave të përdorur, por edhe në shumë funksione të tjera.

Ndërprerjet e këtij sistemi shkaktojnë sëmundje serioze, duke përfshirë lloje të ndryshme të kancerit, sklerozë amyotrofike laterale (sëmundja e Lou Gehrig), fibrozë cistike, sëmundja e Parkinsonit dhe çrregullime të tjera neurodegjenerative.

Zbulimi i ubiquitit ka hapur rrugën për një fushë të re kërkimi, dhe shumë grupe kërkimore në mbarë botën kanë punuar në sistemin ubiquitin dhe e kanë shfrytëzuar atë për zhvillimin e trajtimeve mjekësore inovative.

Kanceri dhe barnat

Deri më sot, katër nga këto barna janë aprovuar për trajtimin e kancerit në përgjithësi dhe myelomën e shumëfishtë në veçanti.

Këto barna tashmë kanë shpëtuar jetën e shumë njerëzve në mbarë botën, por sipas prof. Brik, “progresi në studimin e sistemit ubiquitinik dhe zhvillimi i drogave të bazuara në të kuptuarit e saj janë shumë të ngadalta krahasuar me potencialin e saj”.

Faza e parë në veprimtarinë normale natyrore të sistemit ubiquitinic është krijimi i zinxhirëve të ubiquitit (zinxhirët polyUB) që më pas etiketojnë proteinat që do të ndahen.

Problemi është se kur kanceri zhvillohet në trup, qelizat e kancerit e dinë ta manipulojnë atë në sistemin ubiquitin dhe ta përdorin atë për të mbijetuar dhe përhapur.

Strategjia inovative e ekipit hulumtues

Strategjia e zhvilluar nga grupi i udhëhequr nga Prof. Brik u hartua për të neutralizuar aftësinë e tumorit për të kryer të njëjtin manipulim.

Kjo strategji bazohet në një kombinim të pashembullt të aftësisë së Prof. Brik për të prodhuar zinxhirë ubiquitin duke përdorur metoda të avancuara kimike dhe metodën e Prof. Suga për krijimin e sasive të mëdha të molekulave të quajtura peptide ciklike.

Si pjesë e bashkëpunimit, studiuesit zbuluan se si këto peptide ciklike lidhen me zinxhirët ubiquitin dhe për këtë arsye pengojnë ndarjen e proteinave që ndihmojnë kancerin të rritet dhe të lulëzojë. Ata besojnë se strategjia që ata kanë zhvilluar do të hapë rrugën për lloje të reja të trajtimit të kancerit bazuar në peptide ciklike.