Nga Robert Singer,
Kryetar i Center for Jewish Impact

Marrëdhëniet diplomatike midis Izraelit dhe Shqipërisë ishin vërtet në gjendje të fillonin vetëm pas rënies së Perdes së Hekurt në 1991. Vendosja e marrëdhënieve diplomatike midis vendeve tona ishte drejtpërdrejt e kushtëzuar nga sovraniteti shqiptar. Në fakt, marrëdhëniet dypalëshe filluan rreth katër muaj pasi Shqipëria u bë e pavarur. Krijimi i ambasadave brenda Tiranës dhe Tel-Avivit duhet parë si një homazh ndaj vlerave shqiptare të mikpritjes dhe tolerancës, me të cilët hebrenjtë vendas janë të njohur shumë.

Nuk është sekret që Holokausti i dha përparësi marrëdhënieve të Izraelit me Evropën, e cila mund të jetë arsyeja pse vendet tona janë kaq afër, pasi Shqipëria nuk mbrojti vetëm hebrenjtë shqiptarë, por edhe ata që kërkonin strehim. Që nga ajo kohë, ne kemi parë që Shqipëria të mbështesë Izraelin gjerësisht në fushën diplomatike dhe të dy vendet janë bërë partnerë të rëndësishëm në tregti, siguri, energji dhe ujë. Përveç kësaj, Izraeli madje pranoi refugjatë shqiptarë gjatë luftës në Kosovë dhe dërgoi personel kërkimi dhe shpëtimi në Durrës në përgjigje të tërmetit të vitit 2019.

Që nga themelimi i Qendrës për Ndikimin Hebraik (Center for Jewish Impact), unë e kam bërë atë një pikë të promovimit të marrëdhënieve midis Izraelit dhe Shqipërisë. Kur vendosëm të nisnim Forumin Ballkanik kundër Antisemitizmit, në partneritet me Lëvizjen Antisemitizëm Luftarak (CAM) dhe Shqipërinë, si dhe rolin udhëheqës që mori, ishte e natyrshme duke pasur parasysh rolin e tyre të spikatur në mbrojtjen e hebrenjve gjatë Luftës së Dytë Botërore, si dhe atë dypalësh marrëdhëniet që mban sot me Izraelin.

Mbështetja që morëm në Shqipëri për Forumin si dhe miratimi i definicionit të IHRA nga Parlamenti ishte bipartiak dhe i përhapur. Kur merret parasysh rritja e fundit e incidenteve antisemitike në Amerikën e Veriut dhe Evropën Perëndimore, Shqipëria dallohet si shembull për ato vende të goditura nga antisemitizmi, veçanërisht kur merret parasysh se ne po flasim për një vend me shumicë myslimane kulturore.

Sidoqoftë, përkundër gjithë kësaj, shkëmbimet kulturore dhe njerëzit me njerëzit midis vendeve tona kanë qenë ende të pamjaftueshme. Pra, për të korrigjuar këtë, Qendra ka ndërmarrë hapa për të promovuar shkëmbimet diplomatike dhe kulturore midis Izraelit dhe Shqipërisë. Si e tillë, ne inicuam marrëveshjen akademike midis Universitetit Bar-Ilan dhe Universitetit të Tiranës, duke u përqëndruar në kërkimin dhe trajnimin shkencor, me shpresën se do të çojë në aktivitete të përbashkëta shkencore ndërkombëtare, në mënyrë që të lehtësojë mundësitë novatore në dobi të fakulteti dhe trupi studentor i të dy Universiteteve.

Marrëveshjen akademike midis Universitetit Bar-Ilan dhe Universitetit të Tiranës e konsideroj si një përtëritje të një miqësie të rëndësishme por të anashkaluar midis vendeve tona, e destinuar të bëhet më e gjallë me kalimin e kohës. Si Kryetar i Center for Jewish Impact, unë e kam bërë misionin tim për të afruar vendet tona dhe kam shumë miq izraelitë dhe shqiptarë që më bashkohen në këtë përpjekje. ”

Këto zhvillime pozitive dhe të tjera janë gjithashtu rezultat i bashkëpunimit dhe marrëdhënieve të ngushta me Ambasadën e Shqipërisë në Izrael dhe Valentina Leskaj, ish ekzekutive shqiptare dhe Anëtare aktuale e Bordit të Lëvizjes Antisemitizmi Luftarak.