Kryeministri shqiptar Edi Rama iu drejtua Forumit Global të Komitetit Hebre Amerikan (AJC – American Jewish Committee). Delegacionet e AJC janë takuar rregullisht me kryeministrin, dy herë në Tiranë dhe disa herë në selinë dhe zyrën e organizatës globale hebraike në New York në Jeruzalem.

Në bisedën e tij me Drejtorin e Institutit Transatlantik AJC me seli në Bruksel, Daniel Schwammenthal, Kryeministri Rama diskutoi për shpëtimin e guximshëm të Hebrenjve nga nazistët në Shqipëri, ringjalljen e tanishme të antisemitizmit në Evropë, marrëdhëniet me Shtetet e Bashkuara dhe Izraelin, aspiratat për të fituar anëtarësimin në BE, dhe sfidat e sigurisë nga Irani.

Shqipëria ishte i vetmi vend i pushtuar nga nazistët në Evropë që pa se popullsia e tij hebraike po rritet gjatë luftës. “Ishte një moment i ndritshëm në historinë tonë kur Shqipëria u bë një strehë për hebrenjtë gjatë persekutimit brutal nga nazistët. Historia e mbrojtjes dhe shpëtimit shqiptar të hebrenjve është, besoj, një histori thelbësore e njerëzimit, “tha Rama.

Tradita shqiptare e besës, “nderin që ju i jepni dikujt tjetër” nënvizon pse popullsia me shumicë myslimane në Shqipëri adoptoi dhe fshehu hebrenjtë. “Nazistët u mashtruan,” tha Rama. “Ne jemi krenarë të pranojmë se ka 75 familje shqiptare të njohura nga Yad Vashem si Të Drejtë midis Kombeve.”

Kryeministri foli me forcë kundër urrejtjes së vazhdueshme ndaj hebrenjve. “Shpejtësia e re e antisemitizmit në Evropë, në vendet ku nuk do ta prisni, është një nga shenjat më të forta të alarmit për të gjithë,” tha Rama.

Rama, i cili aktualisht shërben si President-në-Zyrë i Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE), tha se luftimi i antisemitizmit është një përparësi për organizatën shtetërore 57-anëtarëshe. Ai riemëroi Rabin Andrew Baker, Drejtorin e AJC për Jewishështjet Ndërkombëtare të Hebrenjve, si Përfaqësues Personal në Luftimin e Antisemitizmit për Organizatën për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE), një pozicion që ai mbajti që nga 2009.

Dhe, në shkurt të vitit 2020, Rama priti në Tiranë një konferencë të OSBE-së që ai e quajti “një përpjekje modeste për të rinovuar përpjekjen e” kurrë më “.

Duke shpjeguar pse shqiptarët janë me vendosmëri pro-Amerikan, Rama tha, “Shtetet e Bashkuara kanë përfaqësuar yllin më të ndritshëm në qiell në ëndrrat tona të lirisë, kur ne ishim të izoluar plotësisht nën një regjim komunist shumë brutal që e bëri Shqipërinë Korenë e Veriut të Evropës.”

Mbi marrëdhëniet shqiptaro-izraelite, kryeministri shprehu admirim. “Izraeli është një shembull i ndritshëm i një vendi që ka bërë një mrekulli. Nuk është fjala për atë që keni, por bëhet fjalë për ato që dini, “tha Rama. Si shembull, ai vuri në dukje se Izraeli, një vend pa ujë, ka zhvilluar “rrjetin e ujësjellësit më të shkëlqyeshëm në tokë”, ndërsa Shqipëria, me ujë të bollshëm, përballet me sfida.

Ndërsa turistët izraelitë kanë ardhur në Shqipëri në numër në rritje, Kryeministri tha: “Është e rëndësishme të sjellësh gjithnjë e më shumë izraelitë në Tiranë dhe të ndërtosh bashkëpunim në fusha të ndryshme.”

Duke u kthyer në përpjekjet e vendit të tij për të përmbushur kërkesat e BE për anëtarësim, Rama tha se ai është “optimist”, duke marrë parasysh transformimin e Shqipërisë pasi një regjim i ngurtë komunist ra tre dekada më parë. “Ishte vetëm 30 vjet më parë kur ishim plotësisht të izoluar, kur menduam se kurrë nuk do të shohim dritë në tunel për gati gjysmë shekulli, dhe sot ne jemi një vend që po përgatitet të fillojë negociatat me Evropën. Ne kemi nevojë për kohë. Ne kemi nevojë për durim. ”

Për Iranin, Ministri i Jashtëm shprehu shqetësim për aktivitetet “armiqësore dhe të këqija” të regjimit islam që synonin disidentët iranianë që banonin në Shqipëri. Dy vjet më parë, ambasadori iranian në Shqipëri u dëbua dhe, në fillim të këtij viti, më shumë diplomatë u dërguan përsëri në Teheran.

“Refugjatët iranianë në Shqipëri janë këtu për të qenë të sigurt. Nuk është një deklaratë kundër një regjimi në Teheran, por hap dyert tona për njerëzit, jeta e të cilëve ishte në rrezik. Ishte një qëndrim humanitar, ”tha Rama. ‘Jemi shumë krenarë që kemi ndihmuar këta njerëz si ne kemi ndihmuar hebrenjtë gjatë Luftës së Dytë Botërore, pa ndonjë interes apo axhendë të fshehur, por duke ofruar strehim kur ata që ishin më të pasur ose kishin më shumë për të ofruar u kthyen shpinën atyre. Ky është kush jemi dhe si e shohim. Unë jam krenar.”

Kryeministri diskutoi edhe një kërcënim tjetër, qytetarët që ktheheshin në Shqipëri pas luftimeve me ISIS-in dhe grupet e tjera ekstremiste. “Ne kemi miratuar një legjislacion të ashpër për t’i ndëshkuar ashpër”, por tani Shqipëria ka “një problem të madh” me dhjetëra gra dhe fëmijë, të cilët mbeten në kampe në Siri dhe Irak dhe duhet të riatdhesohen. ” Ne po mundohemi t’i kthejmë ato, “tha ai.

Forumi Global AJC është ngjarja vjetore e nënshkrimit të organizatës globale hebraike për mbrojtje. Fillimisht e planifikuar të zhvillohej këtë javë në Berlin, Gjermani, vendi u ndryshua në një takim në internet për shkak të pandemisë COVID-19. Afro 7,500 njerëz tani janë regjistruar në Forumin Global Virtual Verior AJC, 14-18 qershor. (Burimi: American Jewish Committee)