Dëshironi të jetoni përgjithmonë? Teknologjia mund ta bëjë të mundur
“Shumë gjëra duken si fantashkencë derisa të ndodhin. Plakja është e kthyeshme”, thonë ekspertët
Njerëzit do të jenë në gjendje të jetojnë përgjithmonë deri në vitin 2045 – të paktën sipas Jose Cordeiro.
Cordeiro është një folës kryesor mbi pavdekësinë në Festivalin e ardhshëm të Inovacionit DLD të Tel Avivit. Ai është një nga lëvizjet në rritje të futuristëve që besojnë se teknologjia aktuale dhe e së ardhmes së afërt do t’i lejojnë njeriut të kapërcejë vetë gjendjen njerëzore.
“Shumë gjëra duken si fantashkencë derisa të ndodhin. Plakja është e kthyeshme. Ju mund të merrni një qelizë të vjetër ose një kafshë të vjetër dhe t’i rinovoni ato, “vëren Cordeiro, duke cituar kërkimet laboratorike që kanë dyfishuar jetëgjatësinë natyrale të minjve duke i nënshtruar ata në eksperimente të kundërta të plakjes.
Qindra teori aktuale përpiqen të shpjegojnë pse qeniet e gjalla plaken – dhe, më e rëndësishmja, çfarë shkakton dëmtimin qelizor që përbën vetë procesin. Por kërkimet moderne mbi shumë prej këtyre teorive kanë ngadalësuar ndjeshëm dëmtimin qelizor në kushtet laboratorike.
Por më domethënëse është ekzistenca e provuar e “pavdekësisë” biologjike.
“Ka qeliza të pavdekshme, dhe ka organizma të vegjël të pavdekshëm, dhe shkencëtarët po zbulojnë se si këta organizma të pavdekshëm qëndrojnë të gjallë dhe qëndrojnë të rinj dhe të shëndetshëm,” thotë Cordeira.
Ai i referohet qelizave HeLa, një linjë qelizore njerëzore që rrjedh nga kanceri i qafës së mitrës në vitin 1951 që është riprodhuar që atëherë, pa asnjë dëmtim apo degradim që tregojnë të gjitha qelizat e tjera. Pavdekësia biologjike është vërejtur gjithashtu në natyrë, për shembull, një specie e vetme kandili deti që vazhdimisht kthehet në fazat e mëparshme të jetës përpara se të rritet përsëri.
“Kur njerëzit të shohin se është e mundur, që është duke punuar me kafshë, ne do ta provojmë me njerëzit,” tha Cordeira. Por nuk është e lehtë sepse ndërsa mjekësia moderne ka qenë në gjendje të rigjenerojë shumicën e qelizave dhe organeve njerëzore, truri nuk është një prej tyre.
“Dallimi kryesor midis trurit tonë dhe indeve të tjera në trupin tonë, qelizave muskulore, për shembull, është se nëse lëndoheni, mund të zëvendësoni muskujt. Ju mund ta rindërtoni atë me kalimin e kohës. Qelizat e gjakut zëvendësohen çdo ditë. Por qelizat e trurit që kemi, janë ato me të cilat lindim, dhe kjo është ajo që kemi për pjesën tjetër të jetës sonë”, thotë Hermona Soreq, profesoreshë emeritus në qendrën e shkencave të trurit të Universitetit Hebraik, e cila studion sëmundjet degjenerative të trurit.
Nëse qelizat e trurit janë të paaftë për rigjenerim dhe janë të kufizuara, atëherë asgjë nuk mund t’i mbrojë njerëzit nga pashmangshmëria e entropisë.
Por një nga koleget e saj në universitet, Naomi Habib, vëren se kjo nuk është domosdoshmërisht e pashmangshme. Puna e Habibit përqendrohet në plakjen e sëmundjes së Alzheimerit, ku shumë klinicistë dhe studiues besojnë se gjendja degjenerative është thjesht një formë e avancuar e plakjes – dhe funksionon në të njëjtat parime.
“Ka njerëz që kanë patologji në tru, por nuk kanë simptoma klinike. Këta lloj individësh elastikë janë çelësi për gjetjen e kurës”, thotë Habib. “Ne po i studiojmë ato dhe po kuptojmë se çfarë e krijon këtë elasticitet. Atëherë ne mund ta shfrytëzojmë atë mekanizëm dhe ta përhapim atë në të gjithë popullatën, kështu që të jemi të gjithë elastik.”
Degjenerimi i ngadalësuar nuk është pavdekësi, por ky hulumtim mund të kombinohet me zbulime të tjera kundër plakjes dhe të rrisë ndjeshëm jetëgjatësinë e njeriut.
“Ne në fakt mund t’i mbajmë qelizat në tru më të rinj,” vëren Cordeiro. “Ky është objektivi: ata mund të qëndrojnë të shëndetshëm dhe të jetojnë pafundësisht, si të gjitha pjesët e tjera të trupit.”
Një kohë e pacaktuar është një kohë e gjatë dhe një urdhër shumë i gjatë. Por nëse bota natyrore tregon se pavdekësia qelizore është e mundur, atëherë të paktën ia vlen të investosh për të studiuar se si ta arrish atë. /i24News