Category: Holokaust
Në shtëpinë time, nëpërmjet kushërinjve Ragip, Mehmet dhe Ibrahim Babamusta sollën për strehim një familje izraelite rrobaqepësi prej 4 vetësh: burrë e grua me dy fëmijë (djalë e vajzë), në tetor 1943. Edhe pse ishte rrezik i madh, i pranuam si miq dhe i dhamë besën. Babai im, Beqiri, komunikonte me ta në italisht.
Metin Azis Ruli dhe Shpresa Ruli janë njohur, më 3 qershor 1992, nga Yad Vashem si “Të Drejtë midis Kombeve”, titull që jepet për jo-hebrenjtë që kanë shpëtuar Hebrenjtë gjatë Holokaustit. Familja Ruli shpëtoi Solomon dhe Duduna Konforti, dhe vajzën e tyre, Iveta.
Shqipëria është i vetmi shtet në Evropë që në përfundim të Luftës së Dytë Botërore numri i hebrenjve ishte më i madh se ai përpara luftës.
Një histori që nuk duhet harruar e që duhet rrëfyer. E tillë është ajo e shpëtimit të hebrenjve nga shqiptarët gjatë Luftës së Dytë Botërore.
Roli i Qarkkomandanti itë Beratit për Ballin Kombëtar, Kadri Cakrani, në shpëtimin e hebrenjve
Një nga dhuratat më interesante të bëra për Muzeun e Holokaustit në SHBA është kjo shami dore e një djaloshi 7-vjecar hebre (Jasa Altarec) të arratisur nga Beogradi drejt Shqipërisë nëpërmjet Kosovës, pikërisht në shtator 1941, kur Jugosllavia dhe Beogradi tashmë ishin pushtuar nga gjermanet.
Memoriali më i ri në Tiranë përkujton Holokaustin dhe nderon shqiptarët që nuk i dorëzuan hebrenjtë tek nazistët. Ambasadori i Izraelit në Tiranë e vlerëson Shqipërinë si shembull unikal në botë.
Senati i Universitetit të Gjakovës “Fehmi Agani” merr vendimin për dhënien e titullit “Doctor Honoris Causa” – Post mortem për ish Kongresistin amerikan z. Thomas Peter ‘Tom’ Lantos
Gazeta e madhe izraelite “The Jerusalem Post” shkruan për Memorialian e Holokaustit të inauguruar pak ditë më parë në Tiranë: “Shqiptarët mbrojtën hebrenjtë pavarësisht forcave naziste gjermane që pushtuan vendin.”
Jack Rosen, Presidenti i Kongresit Hebraik Amerikan (American Jewish Congress), përmes një mesazhi në Twitter, ka pëshëndetur inaugurimin e Memorialit të Holokaustit në Tiranë.