Tag: Komuniteti Hebre Shqiperi

Në shtëpinë time, nëpërmjet kushërinjve Ragip, Mehmet dhe Ibrahim Babamusta sollën për strehim një familje izraelite rrobaqepësi prej 4 vetësh: burrë e grua me dy fëmijë (djalë e vajzë), në tetor 1943. Edhe pse ishte rrezik i madh, i pranuam si miq dhe i dhamë besën. Babai im, Beqiri, komunikonte me ta në italisht.

Moskapja e hebrenjve nga nazistët në Shqipëri, marrja e tyre në mbrojtje nga shqiptarët pa u kërkuar asnjë shpërblim, Shqipërisë i jep nder dhe e vendos atë shumë përpara vendeve që konsiderohen të qytetëruara.

Metin Azis Ruli dhe Shpresa Ruli janë njohur, më 3 qershor 1992, nga Yad Vashem si “Të Drejtë midis Kombeve”, titull që jepet për jo-hebrenjtë që kanë shpëtuar Hebrenjtë gjatë Holokaustit. Familja Ruli shpëtoi Solomon dhe Duduna Konforti, dhe vajzën e tyre, Iveta.

Shqipëria është i vetmi shtet në Evropë që në përfundim të Luftës së Dytë Botërore numri i hebrenjve ishte më i madh se ai përpara luftës.

Isak Trink ishte Konsulli i parë i Raguzës në Vlorë në vitin 1541, i pasuar nga nipi i tij Angelo Samuel. Ai do të pasohej nga Yaako Kodutto, pjesëtar i një familje hebreje nga Ankona, që do ta mbante këtë post për njëzet vite. Pas tij do të vinin Daniel Kodutto, Zakaria Graciano, Josip Maestro, e sërish nga familja Kodutto në vitin 1637, Angelo Kodutto.

Drejtori i Muzeut Historik Kombëtar, Dr. Dorian Koçi, i ftuar nga Organizata PanArt në rajonin e Pulias, Itali mori pjesë në inaugurimin e edicionit të tretë të Festivalit Mare Magnum në Kullën Komunale të Selva di Fasano, Brindizi, Itali. Gjatë këtij festivali u bë edhe prezantimi i ekspozitës “Besa, shqiptarët muslimanë që shpëtuan hebrenjtë nga Holokausti” nga fotografi Norman Gershman

I dyti prej tre reportazheve mbi hebrenjtë e Janinës tregon krijimin e jetës hebraike tek ne, martesat e përziera, si u bënë hebrenjtë shqiptarë dhe domethënien e të qenit hebre këtu. Autor: Altin Raxhimi | BIRN | Rrugica e hebrenjve, Vlorë

Pjesa dërrmuese e hebrenjve të Shqipërisë janë me origjinë nga Janina. Në të parin prej tre reportazheve mbi ta zbulohet ky komunitet, dikur qendër e rëndësishme dhe e veçantë dhe për vetë botën hebreje.
Autor: Altin Raxhimi | BIRN | Lagjja Kastro, Janinë

Historiani Edmond Malaj shkruan se gjate Perandorise Osmane, hebrenjte sefardike e shperngulur nga Rekonkuista dhe Inkuizicioni u vendosen edhe ne viset shqiptare te perandorise shek. XV-XVI.

Të pranishëm ishin edhe zëvendësambasadorja e Izraelit, Liora Peleg, si dhe kryetari i Komunitetit Hebraik Shqiptar, Geri Kureta.